Η Υπ Αριθμό 256/2014 Γνωμοδότηση ΝΣΚ Υπό Το Φως Της Προστασίας Δικαιωμάτων Του Ανθρώπου – Κατ Οίκον Φορολογικές Έρευνες Στα Χρόνια Της Κρίσης (Legal Opinion Nr. 256/2014 of the Legal Council of the Hellenic Republic Under the Light of International Human Rights Protection : House Searches for Tax Purposes in Times of Crisis?)

Greek Abstract: Το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους με την υπ αριθμό 256/2014 Γνωμοδότηση της από 26-06-2014 Συνεδρίασής του κλήθηκε να απαντήσει αν « ... ενόψει, του άρθρου 9 του Συντάγματος, που θεσπίζει το άσυλο της κατοικίας και δεν επιτρέπει την έρευνα σε αυτήν παρά μόνον όταν υπάρχει ρητή νομοθετική πρόβλεψη και πάντοτε με την παρουσία εκπροσώπου της δικαστικής αρχής, είναι επιτρεπτή και υπό ποιες προϋποθέσεις η είσοδος οργάνων της Φορολογικής Διοίκησης στην κατοικία φορολογουμένου, για τη διενέργεια φορολογικών ελέγχων και ερευνών, βάσει των διατάξεων των άρθρων 25 και 40 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (Ν. 4174/2013, Α170) ... ». Η πλειοψηφούσα γνώμη δέχτηκε μεταξύ άλλων, ότι : α) Οι έλεγχοι και οι επιθεωρήσεις που διενεργούνται με σκοπό την άσκηση εποπτείας και ελέγχου στα πλαίσια της υγειονομικής, εργατικής, οικονομικής-επαγγελματικής και φορολογικής νομοθεσίας, δεν εμπίπτουν στην υποχρέωση της παρουσίας εκπροσώπου της δικαστικής εξουσίας του άρθρου 9 του Συντάγματος για την διενέργεια κατ' οίκον έρευνας και συνεπώς τα άρθρα 25§3, εδάφιο τελευταίο και 40§3 εδάφιο τελευταίο του ΚΦΔ, επιτρεπτώς θεσπίζουν τη δυνατότητα εισόδου οργάνων της Φορολογικής Διοικήσεως στην κατοικία. β) Η υποχρέωση παρουσίας εκπροσώπου της δικαστικής εξουσίας για την διενέργεια κατ' οίκον έρευνας δεν υφίσταται προκειμένου περί διοικητικών ερευνών και, ως εκ τούτου, ούτε για τη διενέργεια φορολογικών ελέγχων. Απεναντίας η μειοψηφούσα γνώμη δέχτηκε επί λέξει, ότι η « … έρευνα κατ' οίκον χωρίς την τήρηση των νόμιμων διατυπώσεων κατ' άρθρο 9 του Συντάγματος συνιστά, σωρευτικά, ανεπίτρεπτη παραβίαση του ασύλου της κατοικίας και κατάχρηση εξουσίας … ». Κοινό χαρακτηριστικό πλειοψηφούσας και μειοψηφούσας γνώμης συνιστά η αρκετά φειδωλή προσέγγιση της προστασίας του ασύλου της κατοικίας από το διεθνές δίκαιο. Με αφορμή τα παραπάνω τίθεται το ερώτημα, αν και κατά πόσον είναι βάσιμη η από το ΝΣΚ ελλειπτική αντιμετώπιση των διεθνοδικαιϊκών διατάξεων προστασίας του ασύλου της κατοικίας του άρθρου 8 της ΕΣΔΑ και του άρθρου 17 του ΔΣΑΠΔ κατά την ερμηνεία της συνταγματικής διάταξης και κατά πόσον το από την πλειοψηφική γνώμη προβαλλόμενο πρότυπο συμπεριφοράς συνάδει με αυτές λαμβανομένων υπόψη των αποτελεσμάτων της αποδοχής της Γνωμοδότησης πάνω στην ελληνική κοινωνία