Centra handlowe wobec miejskiej przestrzeni publicznej - nie tylko imitacja (Shopping Centres and Urban Public Space - More than Imitation)

Polish Abstract:Współczesne miasta w coraz większym stopniu stają się przestrzeniami konsumpcji, w których jednym z głównych modeli przestrzennych nie jest już fabryka, ale (obok biurowca i strzeżonego osiedla mieszkaniowego) – centrum handlowe. Jego przestrzeń coraz częściej staje się głównym miejscem spędzania wolnego czasu, w którym mieszkańcy miast mogą zrealizować niemal wszystkie swoje potrzeby. Choć nowoczesne przestrzenie konsumpcji są własnością prywatną, to jednak coraz częściej są postrzegane i funkcjonują jako przestrzenie publiczne – głównie ze względu na fakt, iż swoim wyglądem te przestrzenie przypominają. Jednak relacje między przestrzenią centrów handlowych i miejską przestrzenią publiczną nie sprowadzają się jedynie do powierzchownej imitacji. Zwłaszcza w tych ośrodkach, w których centra handlowe lokalizowane są w obrębie miast, a nawet w śródmieściach (np. w Warszawie), relacje tych dwóch rodzajów przestrzeni mają znacznie bardziej złożony charakter. Obok wspomnianej już imitacji relacje te obejmują także m.in. substytucję funkcjonalną, zawłaszczanie fizyczne i symboliczne przestrzeni miejskiej czy konkurencję. Rosnąca popularność centrów handlowych powoduje także podnoszenie standardów i wymagań stawianych tradycyjnym, miejskim przestrzeniom publicznym przez ich użytkowników. Celem autorki artykułu jest analiza tych relacji, głównie w oparciu o wyniki badań jakościowych przeprowadzonych w warszawskich centrach handlowych w 2010 r