Müzelerde Bilginin Düzenlenmesi ve Erişime Sunulması : Ankara'daki Müzelere Yönelik Bir Araştırma (Information Organization and Access in Museums: A Survey on Museums in Ankara)

Turkish Abstract: Sanayi toplumundan bilgi toplumuna geçişle birlikte bilginin toplumlar için vazgeçilmez olması ve bu bağlamda bilgi teknolojilerinin gelişmesi kültürel bilgi birikimini bünyesinde bulunduran müzelerin hizmetlerini de doğrudan etkilemiştir. Geçmişte müzelerde nesnelerin toplanması, muhafaza edilmesi ve sergilenmesine yönelik olarak klasik anlayışla hizmet verilirken, günümüzde nesnelerin taşıdığı bilginin bireylere yeni yöntem ve tekniklerle aktarıldığı, bilgi odaklı çağdaş bir anlayış benimsenmiştir. Bir bilgi merkezi olarak nitelendirilen müzelerde nesneler, nesnelerin taşıdığı bilgi ve bu nesne ile bilgiyi destekleyen diğer bilgi kaynaklarının korunması, gelecek kuşaklara aktarılması ve etkin bir müze yönetiminin sağlanması için bilginin gelecekte anlaşılabilir bir standart ve sürdürülebilir/okunabilir bir teknoloji temelinde düzenlenerek erişime sunulması önem kazanmıştır. Bu araştırmada, müzelerin koleksiyonlarında yer alan nesneleri bilgi yönetimi bağlamında düzenlemeleri ve erişime sunmalarına yönelik olarak gerçekleştirdikleri uygulamaların ve hizmetlerin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırma, Ankara'da devlet müzesi ve özel müze statüsünde bulunan 40 müze üzerinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmada betimleme yöntemi ile gözlem ve görüşme tekniklerinden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda müzelerin bilgi sistemi kullanmadıkları; müze nesnelerinin uluslararası rehberler, ilkeler, kurallar, standartlar, şemalar ve modeller doğrultusunda tanımlanmadığı; bilgi erişim sistemleri üzerinde ulusal ve uluslararası görünürlüğün ve birlikte çalışabilirliğin sağlanmadığı; bilginin aranması, keşfedilmesi, okunması ve paylaşılmasına yönelik olarak erişim olanaklarının yaratılmadığı saptanmıştır